آشنایی با علت خارش پوست و بهترین راههای درمان آن
گاهی، بدون هیچ دلیل خاصی پوستتان می خارد یا در پشت خود احساس غلغلک دارید. این مشکل ممکن است بر کیفیت زندگی شما اثر بگذارد و حتی خوابتان را مختل کند. بیشتر اوقات، تشخیص علت خارش پوست دشوار است. گاهی علت آن ساده و به لباسی که پوشیده اید، مربوط است. اما، خارش پوست ممکن است علامت مشکلات جدی تری باشد، مانند بثورات پوستی یا یک بیماری دیگر.خارش پوست / مهرآسا سلامت
با توجه به علت این مشکل، پوست ممکن است ظاهری عادی، قرمز، زبر و زمخت یا برآمده داشته باشد. متأسفانه، خاراندن مکرر پوست، ممکن است برآمدگی های ضخیمی را بر پوستتان ایجاد کند.
بدتر اینکه، گاهی این برآمدگی ها خونریزی یا عفونت دارند. بسیاری از افراد با مراقبت هایی نظیر مرطوب کردن روزانه، استفاده از پاک کننده های ملایم و حمام کردن با آب ولرم، تسکین می یابند. اما، بهبود درازمدت، نیازمند شناسایی و درمان علت خارش پوست است. مقالهی زیر را در سایت مهرآسا سلامت بخوانید تا با دلایل خارش پوست و راه های درمان آن آشنا شوید.
خارش پوست / مهرآسا سلامت
علائم خارش پوست
ممکن است، مناطق کوچک و خاصی از پوستتان نظیر دست، پا یا تمام بدنتان بخارد. این مشکل، گاهی بدون هیچ تغییر قابل ملاحظهای روی پوست رخ میدهد و گاهی نیز با علائم زیر همراه است:
-
قرمزی پوست
-
برآمدگی، لک یا تاول
-
خشکی یا ترک پوست
-
پوسته پوسته شدن یا چربی پوست
گاهی، خارش پوستتان طولانی مدت و شدید میشود و هرچه آن را مالش یا خراش میدهید، بیشتر میشود. در این مواقع، خارش پوست بیشتر میشود و شما بیشتر آن را میخارانید. شکستن چرخهی خارش گاهی ممکن است خیلی دشوار باشد.
خشکی پوست
اگر پوستتان خشک باشد، با خارش متوجه خشکی آن می شوید. خشکی پوست، به ویژه، در فصل زمستان و در مکان هایی که هوا خشک است، بدتر می شود. این مشکل با افزایش سن، شایع تر میشود.
برای تسکین خارش پوست خشک میتوانید کارهای زیر را انجام دهید:
-
بعد از حمام و درحالی که هنوز پوستتان نمناک است از کرم مرطوب کننده مناسب پوست خشک استفاده کنید.
-
مایعات زیاد بنوشید تا بدنتان هیدراته بماند.
-
از دستگاه بخور و رطوبت ساز استفاده کنید.
-
سریع حمام کنید و از آب خیلی گرم بپرهیزید.
-
از پاک کننده پوست ملایم استفاده کنید.
خارش پوست / مهرآسا سلامت
بثورات پوستی
اگر در قسمت های از بدن خود متوجه بثورات پوستی شدید، احتمالاً مشکل از پوست شماست. در این موارد خارش پوست ممکن است به دلیل:
عفونت های قارچی و باکتریایی مانند زرد زخم و التهاب یا عفونت پیاز موی پوست (فولیکولیت).
حشرات
گاهی خارش پوست به دلیل گزش حشرات است. اگر پشه یا عنکبوت شما را نیش بزند، متوجه آن میشوید. اما، تشخیص نیش ساس و کنه سختتر است. زیرا جای نیش این حشرات مانند بثورات پوستی به نظر میرسد. اگر در پوست سر یا موی ناحیه ی تناسلی خود احساس خزیدن و خارش دارید، علت آن ممکن است شپش باشد.
درماتیت آتوپیک یا اگزما
در این اختلال، لکههای خشک، پوسته پوسته یا بثورات برآمده را روی پوست خود میبینید. علت اگزما هنوز روشن نیست، اما معمولاً خارش پوست در اگزما شدید است. کودکانی که در خانواده ی خود سابقه ی آسم یا حساسیت (آلرژی) دارند، بیشتر ممکن است به اگزما دچار شوند. حساسیت های غذایی خاص و خاراندان پوست اگزما را بدتر می کند.
درماتیت تماسی
این بثورات خارش دار ناشی از واکنش به چیزی است که در تماس با پوست شماست. تشخیص علت ایجاد این بثورات گاهی نیازمند برررسی فراوان است. فلزات موجود در جواهراتتان، لوازم آرایشی و بهداشتی و محصولات پاک کنندهای که استفاده میکنید، ممکن است علت درماتیت تماسی شما باشند. پیچک سمی نیز نوعی درماتیت تماسی را ایجاد میکند. برای درمان درماتیت تماسی باید از چیزهایی که فکر میکنید علت ایجاد آن است، بپرهیزد و سپس، ببینید آیا خارش پوستتان بهتر میشود یا نه.
خارش پوست / مهرآسا سلامت
گاهی خارش پوست نشانهی مشکلات عمیقتر است
گاهی پوستتان با نشانه هایی به شما اطلاع می دهد که چیزی در داخل بدن شما درست نیست. در این موارد خارش پوست، نشانه ای از مشکلات عمیق تر است.
کهیر: این مشکل ناشی از حساسیت است. کهیر مانند نوارهای متورمی است که گاه به تنهایی و گاه به شکل خوشه ای ظاهر می شوند. معمولاً کهیر با خارش همراه است. استرس، گرما، ورزش یا قرار گرفتن در معرض آفتاب نیز ممکن است کهیر را پدیدار کند.
پسوریازیس (بیماری پوستی صدف)
در این بیماری، بدن شما سلول های پوستی را بیش از اندازه تولید می کند. این سلول ها در لکه های التهابی خارش دار روی سطح پوست جمع می شوند. علت پسوریازیس، فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی است.
بارداری
از هر 10 زن باردار، بیش از یک نفر با مشکل خارش پوست در دوران بارداری مواجه است. دلایل این مشکل از بثورات بی ضرر تا شرایط جدی تر متغیر است.
داروها: گاهی برخی داروها (حتی بدون نشانه ای از بثورات و تحریک) در پوست شما خارش ایجاد می کنند. اگر خارش زیاد و آزاردهنده باشد، حتماً با پزشک خود صحبت کنید.
داروهای زیر آغازگر خارش هستند:
- بعضی داروهای ضد فشار خون بالا به نام مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)
- آلوپورینول برای نقرس
- آمیودارون برای مشکلات ریتم قلب
- قرصهایی با نام دیورتیک که نفخ را کاهش می دهند
- استروژن
- هیدروکسی اتیل سلولز (در جراحی استفاده می شود)
- اوپیوئیدها (داروهای ضد دردی که پزشک تجویز می کند)
- سیمواستاتین برای درمان کلسترول بالا
گاهی خارش پوست به عصبهای ما مربوط است
هنگامی که سیستم عصبی شما بیمار و سردرگم می شود، ممکن است به طور تصادفی به اعصاب روی پوست فرمان دهد که خارش را شروع کنند. درحالی که چیزی وجود ندارد که مسبب آن باشد. در واقع، هیچ بثوراتی وجود ندارد؛ اما اگر پوست خود را زیاد بخارانید، ممکن است پوستتان تحریک شود. بیماری های زیر ممکن است دلایل این مشکل باشند:
-
زونا
-
ام اس (MS)
-
سکتهی مغزی
-
تومور مغزی
-
آسیب عصبی
-
گاهی خارش نشانهی مشکلات روحی است.
اگر با کمک پزشک خود نتوانستید یک علت فیزیکی برای خارش پوست خود بیابید، ممکن است علت آن در ذهن شما باشد. برخی بیماری های روانی سبب تمایل فرد به خاراندن یا کندن پوست می شوند. این افراد ممکن است احساس کنند در زیر پوستشان چیزی در حال خزیدن است. معمولاً در آغاز، هیچ بثوراتی وجود ندارد، اما پوست بعد از خارش آسیب می بیند. در این موارد خارش پوست ممکن است نشانه ای از مشکلات زیر باشد:
-
افسردگی
-
اضطراب
-
اختلال وسواس فکری-عملی
-
روان پریشی (سایکوز)
-
تریکوتیلومانیا (اختلال کندن مو)
-
گاهی خارش نشانهای از یک بیماری جدی است.
اغلب، خارش پوست یک علت ساده و معمولی دارد، اما در بعضی موارد، اگر از بین نرود، ممکن است نشانهای از یک بیماری جدی باشد، مانند:
-
بیماری کلیوی
-
بیماری کبدی
-
مشکلات تیروئید
-
برخی از سرطان ها، به ویژه بیماری هوچکین
-
دیابت
-
کمبود آهن
-
ویروس HIV
ممکن است بعد از درمان برخی از این بیماری ها نیز خارش شروع شود. گاهی خارش پوست عارضه ی جانبی دیالیز، شیمی درمانی و پرتودرمانی است.
سبک زندگی و درمان خانگی
برای تسکین موقت خارش، این اقدامات خود مراقبتی را امتحان کنید.
بکوشید علت خارش پوست خود را شناسایی کنید و از موارد یا موقعیت هایی که آن را ایجاد می کند، بپرهیزید. پوشیدن لباس سنگین و خشن، گرمای زیاد اتاق، حمام مکرر با آب گرم یا استفاده از یک محصول پاک کننده، ممکن است باعث خارش پوستتان شود.
مرطوب کردن روزانه
حداقل یک بار در روز، به پوست آسیب دیده خود، کرم مرطوب کننده ضد حساسیت و بدون عطر بمالید.
از کرم، لوسیون یا ژلی استفاده کنید که پوست را خنک و آرام میکند.
مصرف کوتاه مدت کرم کورتیکو استروئید بدون نسخه، ممکن است به طور موقت خارش همراه با قرمزی پوست و التهاب را تسکین دهد. همچنین، می توانید از لوسیون کالامین یا کرم های حاوی منتول یا کاپسایسین یا بی حسکننده ی موضعی (مانند پراموکسین) استفاده کنید.
تا حد امکان از خاراندن پوست خود پرهیز کنید.
اگر نمی توانید از خاراندن پوستتان دست بردارید، ناحیه ی خارش را بپوشانید. ناخن هایتان را کوتاه کنید و شب ها دستکش بپوشید.
حمام کنید یا دوش بگیرید.
از آب وان ولرم و نمک حمام (اپسوم)، جوش شیرین، جو دوسر نپخته یا کلوئیدی ( یک بلغور جو دوسر ریز که برای حمام کردن ساخته شده است) استفاده کنید. برخی از مبتلایان خارش پوست مزمن می گویند که دوش گرم، تا چند ساعت از علائم خارش پوست آنان میکاهد. عدهی دیگر میگویند دوش آب سرد به بهبود خارش پوستشان کمک میکند.
در هر دو حالت ( دوش آب گرم یا سرد) حتماً از یک پاک کنندهی ملایم استفاده کنید و پوست خود را محکم نمالید. سپس به طور کامل آن را آبکشی کنید. در پایان، پوستتان را به آرامی خشک و از مرطوب کننده استفاده کنید.
کاهش استرس.
استرس ممکن است خارش پوست را بدتر کند. مشاوره، رفتار درمانی، طب سوزنی، مراقبه و یوگا بعضی از راه های کاهش استرس است.
داروهای ضد آلرژی بدون نسخه را امتحان کنید.
بعضی از این داروها، مانند دیفن هیدرامین، ممکن است باعث خواب آلودگی شما شوند. اگر به دلیل خارش پوستتان نمیتوانید بخوابید، می توانید شب ها از این دارو استفاده کنید.
از دستگاه بخور و رطوبت ساز استفاده کنید.
اگر از وسایل گرمایش خانگی استفاده میکنید و هوای خانه ی شما خشک است. حتماً از یک دستگاه بخور و رطوبت ساز استفاده کنید تا خارش پوستتان تسکین یابد.
پوشیدن لباس سبک.
این کار پوستتان را خنک نگه می دارد و از احساس خارش شما می کاهد.
برای درمان خارش پوست، پزشکان بر یافتن علت خارش و از بین بردن آن تمرکز میکنند. اگر درمان های خانگی خارش پوستتان را کاهش نداد، پزشکان داروها یا درمانهای دیگری را توصیه میکنند.
چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟
در موارد زیر حتماً به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید:
-
اگر خارش پوستتان بیشتر از دو هفته طول کشیده است و با اقدامات خود مراقبتی بهبود نمی یابد.
-
اگر شدید است و شما را از روال روزانه ی خود منحرف می کند یا مانع از خواب شما می شود.
-
به طور ناگهانی پدیدار می شود و به آسانی قابل توضیح نیست.
-
تمام بدن شما را تحت تأثیر قرار می دهد.
اگر با علائم و نشانه های دیگر مانند خستگی شدید، کاهش وزن، تغییر در عادات دفع یا دفعات دفع ادرار، تب یا قرمزی پوست همراه است.
چنانچه این وضعیت درمان نمیشود و سه ماه ادامه دارد، به یک متخصص پوست برای بررسی بیماری پوستی و یک متخصص داخلی برای بیماری های دیگر مراجعه کنید. بیشتر ما، دستکم یک بار در طول زندگی خود خارش پوست را تجربه کرده ایم. اما، گاهی خارش پوست طولانی و آزاردهنده می شود. همانطور که خواندید خارش پوست، علت های مختلفی دارد و در بیشتر اوقات با تشخیص علت خارش میتوانید آن را متوقف کنید.